De herinnerde soldaat

cover 'De herinnerde soldaat'

Anjet Daanje

17 augustus 2021 | Tip van Marieke

Als je het in Nederland over de oorlog hebt, denkt iedereen automatisch aan de Tweede Wereldoorlog. Die heeft een enorme impact gehad en is steeds weer onderwerp van non-fictieboeken en romans. Maar de Eerste Wereldoorlog? We weten wanneer die was, maar verder? Het is dan ook heel bijzonder dat Anjet Daane die tot onderwerp gemaakt heeft van haar roman ‘De herinnerde soldaat’. Het boek speelt dan ook in België, het land waar miljoenen soldaten in loopgraven met elkaar vochten om iedere meter grond en waar velen gedood of getraumatiseerd werden. Het begrip ‘shellshock’, een vorm van posttraumatische stressstoornis, vindt zijn oorsprong in de Eerste Wereldoorlog.

Hoofdpersoon van dit boek is een soldaat die aan shellshock lijdt. Hij wordt gevonden in de buurt van het front, fysiek in orde, maar hij weet niet meer wie hij is. Als er foto’s van hem in de kranten geplaatst worden, melden zich honderden vrouwen die in hem hun verloren zoon of echtgenoot herkennen – iets wat nota bene écht gebeurd is. Op grond van een litteken kan een vrouw bewijzen dat hij haar vermiste echtgenoot Amand is en neemt hem mee naar huis.

Het bijzondere van dit boek is dat het helemaal geschreven is vanuit de gedachtewereld van Amand. In feite zit je in zijn hoofd. Je ziet wat hij ziet, je weet wat hij weet. En dat levert een intrigerend en knap boek op. Van tevoren dacht ik: kan dat wel, wordt dat niet saai, alleen maar in het hoofd van een ander verkeren? Zeker niet! Het maakt het boek juist heel verrassend. Hoe hard zijn vrouw ook probeert van hem de man te maken die haar man was, hoe hard zij ook probeert het verleden van haar en haar echtgenoot in hem te planten, van lieverlee sijpelen zijn eigen herinneringen naar de oppervlakte. En die worsteling maak je intern mee. Dat leidt tot een verrassende, onontkoombare plot die toch weer anders wordt dan hij – en jij als lezer – verwacht.

Dit klinkt misschien heel zwaar, maar dat is het niet. Het is mooi soms ook poëtisch. Ik vond het een fascinerend en geweldig boek dat je ook nog eens een heleboel leert over die in Nederland bijna vergeten oorlog die zo’n verwoestende invloed heeft gehad op het Europa aan het begin van de vorige eeuw.

Bekijk dit e-book


foto panellid Nicole



Marieke

Voormalig conservator oude drukken bij de Koninklijke Bibliotheek

Mijn favoriete non-fictieschrijvers zijn Hella Haasse, Jonathan
Franzen, Carolijn Visser en Jan Brokken. Ook lees ik graag historische
boeken en biografieën.

De afgelopen tijd las ik met veel plezier ‘Juliana, vorstin in een
mannenwereld’ en ‘Raadselvader’, allebei van Jolande Withuis, ‘Baltische
zielen’ van Jan Brokken en ‘De acht bergen’ van Paolo Cognetti.


Alle tips van Marieke