1 september 2020 | Tip van Lot

Het voelt bijna onmogelijk dit boek te plaatsen in één categorie of genre. Het is sciencefiction, het is historisch, literair, filosofisch, futuristisch, een liefdesverhaal, experimenteel én het is een verhaal over het vertellen van verhalen. Over de komst van kunstmatige intelligentie en hoe de definitie van bewustzijn en mens-zijn hierdoor kan verschuiven. En dit alles op een humoristische, soms bizarre, maar altijd oprechte manier.

Misschien nog wel het belangrijkst om te weten: ‘De stenen goden’ gaat over twee personen die elkaar elke keer weer tegenkomen, in verschillende vormen, in verschillende tijdperken.

In het eerste deel van dit boek, dat zich afspeelt in een futuristische wereld, staat de mensheid op het punt massaal te verhuizen naar een nieuwe planeet. Dit omdat de oude planeet dankzij milieuvervuiling inmiddels niet meer leefbaar is. Onder deze omstandigheden ontmoet Billie, vertelster en hoofdpersonage, een ‘Robo sapiens’ genaamd Spike. Zij staat op het punt stilgelegd te worden omdat haar taak als robot is voldaan. Wat volgt: het ontstaan van een bijzondere connectie, een ontsnapping uit de handen van de heersende macht en een ruimtereis naar de nieuwe, blauwe wereld.

Terwijl we het ene moment de toekomst beleven, worden we in het volgende deel teruggeworpen naar gebeurtenissen die zich afspelen op Paaseiland in de achttiende eeuw. Op het eerste gezicht lijkt dit een willekeurige keuze, maar alles in deze roman heeft met elkaar te maken.

Door de uitzonderlijke structuur blijft ‘De stenen goden’ verrassen. Jeanette Wintersons gebruik van terugkerende thema’s maakt dat het ondanks de losse verhalen toch als een geheel aanvoelt. En de schrijfstijl, scherp en betoverend, zorgt ervoor dat je tot na de laatste zin door wilt blijven lezen.

Lot
Bureauredacteur DBNL

Ik lees veel en van alles wat, maar voornamelijk Britse en Amerikaanse boeken. Tijdens het lezen ben ik altijd op zoek naar personages die me bijblijven, die ik werkelijk mis als ik het boek dichtklap of de e-reader uitzet.

Het liefst verken ik onbekende planeten ('The Long Way to a Small, Angry Planet' van Becky Chambers), beleef ik Victoriaanse avonturen ('Fingersmith' van Sarah Waters) of bekijk ik de wereld door de ogen van iemand met een uniek perspectief ('The Collected Schizophrenias' van Esmé Weijun Wang).

Naast de genoemde auteurs zijn James Baldwin, Robin Hobb, en Hanya Yanagihara enkele favorieten.