4 mei 2021 | Tip van Marieke

Wie herinnert zich nog Henk Bleker, staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 2010-2012? Ik wel, en dat komt door de Hedwigepolder, de polder die onder water gezet zou moeten worden als compensatie voor de uitbreiding van de haven van Antwerpen. Die polder was jarenlang een strijdpunt: wordt het land wel teruggegeven aan het water of niet? En Henk Bleker speelde een hoofdrol in deze discussie.

Mijn belangstelling voor de Hedwigepolder werd verder gewekt door het boek 'Dit is mijn hof' van journalist Chris de Stoop. Het speelt zich af in de Zaligempolder die enkele kilometers ten zuiden van de Hedwigepolder ligt. De dreiging is hetzelfde – teloorgang – maar het thema is anders. Waar de Hedwigepolder als compensatie onder water moet worden gezet, moet de Zaligempolder teruggegeven worden aan de vrije natuur. De boerenbedrijven moeten verdwijnen en de polder moet een natuurgebied worden, ook in dit geval ter compensatie van de almaar groeiende industriegebieden rondom Antwerpen.

De Stoop heeft een persoonlijke betrokkenheid bij het thema. Hij groeide op in de Zaligenpolder. Hij werd journalist, zijn broer zette het bedrijf van zijn ouders voort. Die broer ging ten onder aan de moderne ontwikkelingen, De Stoop verhuisde naar de boerderij. Van daaruit beschreef hij indringend de gebeurtenissen in de polder. De onteigeningen, de op de tekentafel ontworpen nieuwe natuur. Hij schreef een aangrijpend boek dat je na laat denken over het dilemma ontworpen natuur tegenover gegroeide natuur van het boerenbedrijf, dat hij vanuit zijn persoonlijke betrokkenheid met veel liefde beschrijft. Het boek maakte grote indruk op me. Het leidde er zelfs toe dat ik een bezoek bracht aan het dorp Doel, dat ook onder water gezet dreigt te worden en al grotendeels leegstaat.

Ik vond het een fascinerend boek over een thema dat korte tijd enorm in de belangstelling stond maar nu minder media-aandacht krijgt, terwijl de ontwikkelingen daar natuurlijk gewoon doorgaan. De ontpoldering van de Hedwigepolder bijvoorbeeld is eind 2020 aangepakt. Dat wordt een gebied vol geulen en slikken, een paradijs voor vogels. Maar het oude cultuurland met een lange bewoningsgeschiedenis gaat verloren. En dat is iets om over na te denken. Is dat goed of fout? Ik weet het niet. Maar voor de meningsvorming is een boek als 'Dit is mijn hof' zeker een aanrader.

Marieke
Voormalig conservator oude drukken bij de Koninklijke Bibliotheek

Mijn favoriete non-fictieschrijvers zijn Hella Haasse, Jonathan
Franzen, Carolijn Visser en Jan Brokken. Ook lees ik graag historische
boeken en biografieën.

De afgelopen tijd las ik met veel plezier ‘Juliana, vorstin in een
mannenwereld’ en ‘Raadselvader’, allebei van Jolande Withuis, ‘Baltische
zielen’ van Jan Brokken en ‘De acht bergen’ van Paolo Cognetti.