Herman Philipse Godsdienstfilosofie
een hoorcollege over religie tussen wonder en wetenschap
Luisterboek (digitaal)
In de afgelopen halve eeuw is Nederland geseculariseerd en hebben velen die godsdienstig waren opgevoed hun belangstelling voor religie grotendeels verloren. De mensheid als geheel seculariseert echter niet, integendeel. Vooral door de grotere vruchtbaarheid van religieuze bevolkingen zijn godsdiensten bezig aan een demografische inhaalslag, die het belang van religie in de wereld sterk doet toenemen. Doordat nieuwe technologieën de aardbol tot een dorp hebben gereduceerd en door moderne migratiebewegingen botsen de verschillende levensbeschouwingen heftig op elkaar en wordt opnieuw de vraag urgent: wat moeten we ervan denken? Deze vraag, of beter het complex van specifieke vragen die erachter schuil gaan, is het onderwerp van de godsdienstfilosofie. Kan men ooit goede redenen hebben om geloof te hechten aan openbaringen? Wat is de waarschijnlijkheid dat zich een bepaald wonder heeft voorgedaan, zoals de opstanding van Jezus? Kunnen we goede argumenten ontwikkelen voor het bestaan van God of goden? Hoe verhoudt godsdienst zich tot wetenschappelijke kennis, zoals de evolutietheorie? Is godsdienst noodzakelijk als fundering voor de moraal? Hoe moeten we religieus taalgebruik interpreteren? Indien godsdienstige opvattingen naar alle waarschijnlijkheid onwaar zijn, hoe moeten we dan verklaren dat vrijwel alle volkeren godsdiensten kennen? Met andere woorden: wat zijn de beste wetenschappelijke verklaringen van het verschijnsel godsdienst? Deze lezing is tot stand gekomen in samenwerking met Studium Generale Utrecht. Inhoud College 1. De diversiteit van godsdiensten H1. Prolegomena H2. De definitie van Godsdienst H3. Het primaat van de godsdienstfilosofie College 2. De geloofwaardigheid van openbaringen H4. Interpretatie van openbaringen: een Pyrrhoonse Crisis H5. Interpretatie van openbaringen: een Scaliaans Dilemma H6. Openbaringspathologie en Cognitieve Dissonantie College 3. De waarschijnlijkheid van wonderen H7. David Hume's "Of Miracles" H8. Is Hume's argumentatie een "Abject Failure"? H9. De opstanding Christi als voorbeeld van "Collaborative Storytelling" College 4. Natuurlijke theologie, van Paulus tot Wittgenstein H10. A priori argumenten: het ontologisch godsbewijs H11. a posteriori argumenten: cosmologische en teleologische H12. De vlucht in het irrationele College 5. Natuurlijke theologie: de Bayesiaanse benadering H13. De Bayesiaande strategie van Richard Swinburne H14. Ondergedetermineerdheid en het Eenvoudsbeginsel H15. De sleutelrol van religieuze ervaring College 6. Religie en Evolutie: het debat over Intelligent Design H16. Voorgeschiedenis: van Plato tot Hume, Paley en Darwin H17. De recente wederopstanding van het fysico-teleologische argument H18. De nieuwe kleren van de keizer College 7. De fundering van de moraal: religie of wetenschap? H19. Klassieke funderingspogingen: een overzicht H20. Het A-B-C model van verklaren en rechtvaardigen H21. Morele uitdagingen voor de 21ste eeuw College 8. De wetenschappelijke verklaring van godsdienst H22. De veelsoortigheid van verklaringen H23. Religie: groepsfunctioneel, bijproduct, of parasiet? H24. Evaluatie van evolutionistische verklaringspogingen Bron: Flaptekst, uitgeversinformatie
Meer informatie
Anderen bekeken ook
-
Kitty Zijlmans
-
Herman Philipse
-
Herman Philipse
-
Herman Philipse